عبدالجبار کاکایی: اشعار مذهبی نیازمند نگاه آسیب شناسانه است
عبدالجبار کاکایی گفت: شعر آیینی یا مذهبی و ظرافت‌هایی که باید در سرودن آن رعایت شود، همیشه یکی از دغدغه‌های شاعرانی بوده است که کلام خود را وقف این حوزه کرده اند.
به گزارش شهرآرانیوز عبدالجبار کاکایی، شاعر و ترانه سرا، بیست سال از عمر خود را پی شاعری و غزل سرایی رفته است و ۲۲سال نیز تجربه ترانه سرایی دارد. او معتقد است شعر و ترانه به شدت بر هم اثرگذارند و می‌گوید: تولد ترانه را در فرهنگ ایران و غالب ملت ها، به نوعی پیش از شعر می‌دانیم و بشر برای تحریک احساسات تحت تأثیر لحن بوده است و این الحان بیشتر جنبه تولید معیشتی داشته اند.
مانند الحانی که در بین شالی کاران یا کشاورزان و هیزم شکنان شاهد بوده ایم. سروده‌ها به نوعی سرود و اجرای ملحون است و بشر بر اثر یکجانشینی و ارتباطات اجتماعی خود، وارد حوزه‌های هنری و شعر شد. این، اما فقط بخشی از صحبت‌های این شاعر در نشست «ترانه‌های رضوی، ظرفیت‌ها و ظرافت ها» بود. بیشتر صحبت‌های کاکایی به شعر و ترانه‌های آیینی و به طور دقیق‌تر و جزئی تر، به شعر و ترانه‌های رضوی که با محوریت امام رضا (ع) و کرامات ایشان سروده می‌شود، اختصاص پیدا کرد.
او از نکات ریز و درشتی که باید در سرودن اشعار دینی و مذهبی رعایت کرد سخن گفت و همچنین به تجربه خود از سرایش اشعار رضوی اشاره کرد. به گزارش روابط عمومی بنیاد بین المللی امام رضا (ع) این نشست با عنوان «ترانه‌های رضوی، ظرفیت‌ها و ظرافت ها» و در چارچوب سلسله نشست‌های بیست و نهمین جشنواره بین المللی شعر فارسی رضوی در سالن مهر حوزه هنری استان قم برگزار شد.
چالش سرودن از زیبایی معشوقی که زمینی نیست
شعر آیینی یا مذهبی و ظرافت‌هایی که باید در سرودن آن رعایت شود، همیشه یکی از دغدغه‌های شاعرانی بوده است که کلام خود را وقف این حوزه کرده اند. اگر ستایش زیبایی معشوقی را که زمینی نیست یکی از همین ظرافت‌ها در نظر بگیریم، عبدالجبار کاکایی درباره اش می‌گوید: ایرادی ندارد افراد در شعر‌های آیینی به توصیف زیبایی پرداخته و غرض شاعران نگاه آیینی باشد. می‌توان زیبایی را در چهره اسوه‌ها مانند کسی توصیف کرد که در مقابل ما نشسته است و با فرد موردنظر درددل کرد. ب
رخی شاعران دنبال تجلی زیبایی بدون معرفت نظری با شهود مستقیم در انسان هستند تا انقلاب روحی ایجاد کنند، بنابراین موضوع توجه به صورت زیبایی معشوق در عرفان ما جا افتاده است و از آن زبان می‌توان برای وصف موجودی غیرقابل دسترسی استفاده کرد.
شعر فقط بستری برای انتقال احساسات نیست
او درباره خلق ترانه با موضوع‌های مذهبی و دینی می‌گوید: زمانی که ترانه یا یک شعر می‌خواهد بستر توجه به این موضوعات شود، بستر موجود تنها جایی برای انتقال احساسات معمول نیست و شاعر به نوعی مأموریت پیدا می‌کند. شعر مذهبی شعر موضوعی است و باید درباره اش مطالعه و دانش شعر مذهبی را داشت.
نقطه اتصال شما با امام رضا (ع) کجاست؟
این شاعر و ترانه سرا درباره سرودن شعر رضوی می‌گوید: وقتی به عناصر مذهبی مانند امام رضا (ع) نزدیک می‌شویم، باید از زاویه‌ای که نزدیک به امام (ع) هستیم شروع کنیم. در این راه شاعر باید به تجربه زیسته خود و نقطه اتصال با امام رضا (ع) بپردازد. شعر نباید لزوما تکریم باشد، می‌تواند آسیب شناسی موضوع‌ها باشد تا بر جامعه تأثیر داشته باشد.
شعر مذهبی بر پایه محتوا تا فرم استوار است. شاعر باید دانش طراحی محتوا داشته باشد، باید درباره زندگی معصومان نیز دانش داشته باشد. اما شاهد این هستیم که برخی شعرا فقط احساسات و هیجانات خود را خرج می‌کنند. شعر مذهبی و دینی ما اکنون بیشتر تشنه نگاه آسیب شناسانه به درک مذهب و شناخت شخصیت امام رضا (ع) است. جدا از حکمت و دانش، باید عواطف و رأفت ایشان نیز مورد توجه باشد و نسبت این امور با جامعه امروز را باید در اشعار مورد توجه قرار داد تا سرآغاز کشف فضا‌های جدید در شعر مذهبی باشد.
درزمینه اشعاری که مرتبط با امام رضا (ع) است باید درباره استفاده از ترکیب‌های شعری که زیاد درمورد امام عنوان شده خودداری شود و ابداع ابیات جدید را از سوی شعرا شاهد باشیم. نیاز‌های رایج در زیارت ائمه (ع) را شاهد هستیم که گاهی در ذهن ترانه سرا به یک مأموریت تبدیل می‌شود.
در هر سفر به مشهدالرضا (ع) کار تازه امام رضایی دارم
کاکایی در بخش دیگری از صحبت هایش از تجربه شخصی خود در سرودن اشعار رضوی سخن گفت: به شخصه نقطه اتصالم آسیب شناسی توقعاتی است که از حرم رضوی از سوی آدم‌های مختلف صورت می‌گیرد. در هر سفر به مشهدالرضا (ع) کار تازه امام رضایی دارم و نگاهم به حوزه زیارت ائمه اطهار (ع) آسیب شناسانه است.
باید تلاش کنیم جایی که حس ما را تحریک می‌کند ترانه خود را با آن حس همراه کنیم. بخش دیگری از صحبت‌های این شاعر به ایرانیان و شعر آن‌ها اختصاص پیدا کرد و گفت: توانایی ایرانیان که در فرهنگ جهانی نیز جا افتاده، این است که ایرانیان بسیار رِند هستند. می‌گویند حافظ شخصیت اول فرهنگ ما شده است، چون انسان رِندی بوده. نمی‌گوییم این امر منفی یا مثبت است، اما به ایرانیان هشیاری تاریخی داده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
